کلیسای کازان یک کلیسای ارتدکس کوچک و بسیار زیبا در میدان سرخ مسکو است. این کلیسای ارتدکس روسی با رنگهای سرخ و سفید خود، حالوهوایی خاصی میدان سرخ داده است. بیشتر گردشگرانی که برای دیدن بناهای معروفی مثل کلیسای سنت باسیل یا مقبره لنین به میدان سرخ میآیند، معمولاً سری هم به این کلیسای دوستداشتنی میزنند. در ادامه با تاریخچه، معماری و جاذبههای اطراف این کلیسا بیشتر آشنا میشویم.
کلیسای کازان مسکو که بهطور رسمی با نام کلیسای بانوی مقدس کازان شناخته میشود، یکی از معروفترین کلیساهای ارتدکس در مسکو است. این بنا در گوشه میدان سرخ و کنار دروازه رستاخیز قرار دارد و بهخاطر گنبد طلایی و نمای سرخرنگش خیلی راحت دیده میشود. این کلیسا اولینبار در اوایل قرن هفدهم ساخته شد، اما در طول تاریخ چند بار تخریب شد و بنایی که امروز میبینید در واقع بازسازی همان کلیسا است. کلیسای کازان علاوه بر معماری زیبا، ارزش تاریخی زیادی هم دارد؛ چون یادبودی از پیروزی مردم روسیه در برابر مهاجمان خارجی در قرن هفدهم بهشمار میرود. ازدید از این کلیسا یکی از تجربههای مهمی است که گردشگران در سفر به میدان سرخ و حتی در تور روسیه میتوانند داشته باشند.
در اوایل قرن هفدهم، شاهزاده دمیتری پوژارسکی توانست مسکو را از اشغال لهستانیها و لیتوانیها آزاد کند. او این پیروزی را به شفاعت بانوی مقدس کازان نسبت داد. به همین دلیل، در همان محل کنونی کلیسای کازان ابتدا یک نمازخانه چوبی ساخته شد. این بنا بعدها گسترش یافت، اما در دهه ۱۶۳۰ بر اثر آتشسوزی از بین رفت. پس از آن، تزار میخائیل یکم دستور ساخت کلیسایی آجری داد که در سال ۱۶۳۶ با یک گنبد و برج ناقوس تکمیل شد. در طول تاریخ، کلیسای کازان چندین بار مرمت شد و مدتی یکی از مهمترین عبادتگاههای مسکو بود. هر سال هم در سالروز آزادی مسکو، مراسم رسمی از کرملین تا این کلیسا برگزار میشد. اما در دوره شوروی سرنوشت آن تغییر کرد. در سال ۱۹۳۶ به دستور استالین، کلیسا تخریب شد تا میدان سرخ برای رژههای نظامی باز شود.
بعد از فروپاشی شوروی، کلیسای کازان یکی از نخستین بناهای مذهبی بود که بازسازی شد. این کار بین سالهای ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۳ انجام گرفت و معماران تلاش کردند بنا را بر اساس نقشهها و عکسهای قدیمی بسازند. نخستین سنگ بنا را پاتریارک آلکسی دوم گذاشت و در سال ۱۹۹۳ کلیسای جدید افتتاح شد. بنای امروزی در واقع بازسازی کامل کلیسای تاریخی کازان است که در تور مسکو میتوانید از آن دیدن کنید.
کلیسای کازان نمونهای زیبا از معماری ارتدکس روسی در سده هفدهم است. این کلیسا یک گنبد طلایی اصلی دارد که روی ساق بلندی قرار گرفته و اطراف آن با طاقهای تزیینی پوشیده شده است. در کنار بنا، برج ناقوسی بلند با سقفی هرمی دیده میشود که شکوه بیشتری به ساختمان میدهد. نمای کلیسا با رنگهای آجر قرمز، سفید، سبز و طلایی جلوهای شاد و زنده پیدا کرده است. گنبدهای پیازی کوچک، قوسهای منحنی و نقاشیهای قدیمی هم حالوهوایی سنتی به ظاهر بنا بخشیدهاند.
داخل کلیسا با وجود فضای کوچک، بسیار آرام و روحانی است. تالار اصلی با نور ملایم، شمعها و عود روشن میشود و در دو طرف آن عبادتگاههای فرعی قرار دارد. دیوارها و سقف با شمایلها و نقاشیهای مذهبی آراسته شدهاند. مهمترین اثر مذهبی اینجا نسخهای از «ایکون مادر مقدس کازان» است که فضای کلیسا را متبرکتر میکند. کلیسای کازان همچنان فعال است و مراسم مذهبی در آن برگزار میشود. این کلیسا همچنان محل برگزاری مراسم مذهبی است و بازدیدکنندگان باید احترام مکان را رعایت کنند؛ مثلاً خانمها بهتر است روسری به سر داشته باشند. همچنین عکاسی در داخل کلیسا مجاز نیست.
کلیسای کازان درست در گوشه میدان سرخ مسکو قرار دارد. وقتی از دروازه رستاخیز وارد میدان میشوید، کافی است کمی به سمت راست نگاه کنید تا ساختمان سرخ و سفید این کلیسا را ببینید. موقعیت این کلیسا در مرکز شهر باعث شده که خیلی از جاهای دیدنی مسکو در چندقدمی آن باشند و رفتوآمد به آن بسیار راحت باشد.
باتوجهبه اینکه کلیسای کازان در قلب شهر و نزدیک کاخ کرملین قرار دارد، بهترین راه رسیدن به آن استفاده از مترو مسکو است. نزدیکترین ایستگاهها عبارتاند از:
بعد از خروج از هرکدام از این ایستگاهها، با چند دقیقه پیادهروی به دروازه رستاخیز و سپس کلیسای کازان میرسید.
اگر هم بخواهید با خودرو شخصی یا تاکسی به این منطقه بیایید، باید در نظر داشته باشید که میدان سرخ و اطراف آن بیشتر پیادهراه است و ورود خودروها به این محدوده مجاز نیست.
میتوانید بازدید از کلیسای کازان را با دیگر جاهای دیدنی روسیه در میدان سرخ همراه کنید و یک روز کامل و خاطرهانگیز را در قلب مسکو بگذرانید. در اطراف این کلیسا چند جاذبه مهم قرار دارند، از جمله:
اقامت در نزدیکی میدان سرخ این مزیت را دارد که درست در قلب تاریخی و گردشگری مسکو خواهید بود و میتوانید بسیاری از جاهای دیدنی مسکو را با چند دقیقه پیادهروی ببینید. اطراف کلیسای کازان و میدان سرخ، چند هتل مسکو قرار دارند که بسته به بودجه و سلیقه میتوانید یکی از آنها را انتخاب کنید:
کلیسای کازان در میدان سرخ مسکو هرچند کوچک است، اما ارزش تاریخی و مذهبی زیادی دارد و بهعنوان یکی از نمادهای مهم ارتدکس روسی شناخته میشود. این بنا که یادگار پیروزی مردم روسیه در اوایل قرن هفدهم است، در طول تاریخ بارها از نو ساخته شد و امروزه به شکل نسخه اصلی بازسازیشده است. جایگاه ویژه آن در قلب مسکو نیز فرصتی فراهم میکند تا بازدیدکنندگان در کنار دیدن این کلیسا، دیگر جاذبههای مشهور میدان سرخ را هم در یک روز تجربه کنند.
۱- آیا ورود به کلیسای کازان هزینه دارد؟
خیر؛ بازدید از کلیسای کازان برای همه رایگان است و نیاز به تهیه بلیت ندارد.
۲- آیا میتوان داخل کلیسا عکس گرفت؟
خیر؛ بر اساس قوانین، عکاسی و فیلمبرداری در داخل کلیسای کازان مجاز نیست.
۳- هنگام بازدید چه نکاتی را باید رعایت کنیم؟
ازآنجاکه کلیسای کازان هنوز یک مکان مذهبی فعال است، بازدیدکنندگان باید پوشش و رفتار مناسب داشته باشند. بهخصوص خانمها بهتر است روسری همراه داشته باشند و در داخل کلیسا سر خود را بپوشانند. همچنین باید از صحبت با صدای بلند یا ایجاد سروصدا خودداری کرد.
ثبت دیدگاه برای این مطلب