نوروز در تاجیکستان با رنگ و بوی خاصی برگزار می‌شود. این جشن کهن و پارسی‌تبار که به معنای روز نو است نه تنها آغاز بهار و تجدید حیات طبیعت را نشان می‌دهد، بلکه فرصتی برای گردهمایی خانوادگی، احیای سنت‌ها و شادی جمعی است. در تاجیکستان نوروز را به عنوان یکی از مهم‌ترین رویدادهای سال جشن می‌گیرد. خیابان‌ها با گل و تزئینات بهاری آراسته می‌شوند، آوازهای محلی در هوا طنین‌انداز می‌شود و مردم با لباس‌های نو و قلبی پر از امید به استقبال سال جدید می‌روند. در این مطلب، قصد داریم شما را با حال و هوای نوروز در تاجیکستان، از آداب و رسوم گرفته تا سفره‌های هفت‌سین و بازی‌های محلی، آشنا کنیم.
نوروز در تاجیکستان فقط یک جشن ساده نیست. این جشن که در دوران شوروی محدود شده بود، پس از استقلال تاجیکستان در سال ۱۹۹۱، دوباره با شکوه خاصی برگزار می‌شود. در این روزها، خیابان‌های شهرهایی مثل دوشنبه، پنجکنت و خجند با چراغ‌ها و تزئینات نوروزی زیبا می‌شوند، مردم لباس‌های سنتی می‌پوشند و با موسیقی، رقص و بازی‌های محلی، فضایی شادی را رقم می‌زنند. تعطیلات چندروزه نوروز فرصتی عالی است تا گردشگران در سفر با تور تاجیکستان از نزدیک با فرهنگ تاجیکستان آشنا شوند، غذاهای خوشمزه‌ای مثل سمنک و پلو را امتحان کنند و در جشن‌های خیابانی پر از رنگ و انرژی شرکت کنند.
نوروز در تاجیکستان با آداب و رسوم خاصی برگزار می‌شود که ریشه در سنت‌های پارسی و فرهنگ محلی دارد. از خانه‌تکانی تا جشن‌های خیابانی، هر رسم نمادی از نو شدن و امید به آینده است. در ادامه، به جزییات این آداب نوروزی خواهیم پرداخت.
در تاجیکستان نیز همانند ایران، نوروز با خانه‌تکانی آغاز می‌شود؛ سنتی که نه‌فقط گرد و غبار را از خانه‌ها، بلکه غم و کدورت را از دل‌ها می‌زداید. چند روز پیش از سال نو، مردم با شور و شوق به نظافت خانه‌هایشان می‌پردازند، وسایل کهنه را کنار می‌گذارند و فضا را برای ورود بهاری تازه آماده می‌کنند. این رسم، همچون پلی میان گذشته و آینده، نشان از این باور دارد که سال نو باید با پاکی، امید و انرژی مثبت همراه باشد؛ گویی طبیعت و انسان، هر دو، لباسی نو بر تن می‌کنند تا زندگی را از نو آغاز کنند.
در تاجیکستان، نوروز با رسمی شیرین و دل‌نشین به نام «گل‌گردانی»رنگ و بویی خاص پیدا می‌کند. جشنی که شادی و طراوت بهاری را به خیابان‌ها و خانه‌ها می‌آورد. از حدود یک هفته پیش از آغاز سال نو، کودکان با لباس‌های رنگارنگ و دست‌هایی پر از گل‌های وحشی که از دشت‌ها و کوه‌های سرسبز چیده‌اند، به خانه‌ها می‌روند. آن‌ها با خواندن ترانه‌های سنتی، پیام‌آور آمدن بهار می‌شوند و در ازای این خوش‌خبری، هدایایی همچون شیرینی‌های محلی یا سکه‌های کوچک دریافت می‌کنند. این رسم زیبا که یادآور سنت‌های دیرین ایران است، فرصتی فراهم کرده تا گردشگران از نزدیک، گرمای فرهنگ مهمان‌نواز تاجیکستان را لمس کنند.
پخت «سومالاک» که همان سمنوی معروف پارسی است، یکی از جذاب‌ترین آیین‌های نوروز در تاجیکستان است. این غذای سنتی که از جوانه گندم درست می‌شود، در شب پیش از نوروز با شور و حال خاصی آماده می‌گردد. زنان خانواده‌ها یا محله دور هم جمع می‌شوند، دیگ‌های بزرگ را روی آتش می‌گذارند و در حالی که آوازهای محلی می‌خوانند، با شادی و همدلی این مراسم را به یک جشن واقعی تبدیل می‌کنند. تا صبح، عطر دل‌انگیز سومالاک فضا را پر می‌کند و این غذای پربرکت در روز نوروز میان خانواده‌ها و همسایگان تقسیم می‌شود. در تور نوروز در تاجیکستان حتماً در این مراسم شرکت کنید تا طعم واقعی فرهنگ این دیار را از نزدیک لمس کنید!
یکی از رسوم جالب نوروز در تاجیکستان، «کلا غزغز» است که فضای جشن را پر از شور و هیجان می‌کند. در این مراسم، گروه‌هایی از جوانان با شال یا روسری‌های رنگی، در کوچه‌ها آوازهای نوروزی می‌خوانند و به خانه‌ها سر می‌زنند. جذاب‌ترین بخش این سنت زمانی است که یکی از آن‌ها شال خود را به سمت دریچه‌ای کوچک در سقف خانه‌های قدیمی پرتاب می‌کند. اگر شال از این دریچه وارد خانه شود، صاحبخانه باید به مهمانان عیدی یا خوراکی بدهد. آن‌ها با گفتن «ای پدر، برخیز نوروزی بیار» درخواست هدیه می‌کنند و صاحبخانه هم با روی خوش از آن‌ها پذیرایی می‌کند.
از دیگر آداب نوروز در تاجیکستان می‌توان به پوشیدن لباس‌های نو، دیدار با بزرگان فامیل و هدیه دادن اشاره کرد. مردم همچنین پیش از نوروز تلاش می‌کنند بدهی‌های خود را پرداخت کنند و با کسانی که اختلافی داشته‌اند آشتی کنند تا سال جدید را با صلح و آرامش آغاز کنند.
سفره نوروزی در تاجیکستان یکی از جلوه‌های زیبای این جشن است که با تنوع و خلاقیت خاصی چیده می‌شود. در حالی که در ایران سفره هفت‌سین با هفت جزء که با حرف «سین» شروع می‌شوند شناخته شده است، تاجیک‌ها این سنت را با افزودن سفره‌های «هفت‌شین» و «هفت‌میم» گسترش داده‌اند و به آن رنگ و بوی محلی بخشیده‌اند. سفره‌های نوروزی نه‌تنها در خانه‌ها، بلکه در میدان‌های عمومی این کشور نیز چیده می‌شوند. مردم دور این سفره‌ها جمع می‌شوند، دعا می‌خوانند و برای سال جدید آرزوهای خوب می‌کنند.
هفت‌سین تاجیکی شامل اقلامی مانند سمنو (سومالاک)، سیب، سنجد، سبزه ، سپند (اسپند برای دفع چشم‌زخم)، سمبوسه (به جای سماق، به عنوان یک غذای محلی) و سبزی (اغلب هویج یا سبزی‌های تازه) است. هر یک از این اجزا نمادی از مفاهیمی چون سلامتی، برکت، شادی و زندگی دوباره دارند.
هفت‌شین نیز در برخی مناطق تاجیکستان رواج دارد و شامل شهد (شیره یا شربت)، شیر، شیرینی، شکر ناب، شمع، شمشاد (گیاهی همیشه‌سبز) و شایه (گیاهی محلی) می‌شود. این سفره بیشتر در شهرهای پایتخت این کشور، دوشنبه دیده می‌شود.
سفره هفت‌میم رسمی نو است که از سال ۱۳۹۳ در شهر دوشنبه رایج شد و نمادی از تلاش تاجیک‌ها برای احیای فرهنگ پارسی پس از محدودیت‌های دوران شوروی است. این سفره در کنار هفت‌سین و هفت‌شین، جلوه‌ای متفاوت از نوروز را به نمایش می‌گذارد. ماهی نماد برکت، میگو نشانه فراوانی، مشک برای پاکی، می مظهر شادی، مسیه (گیاهی کوهی) نماد سلامتی، موز برای شیرینی زندگی و میوه به نشانه نعمت، سفره‌های نوروزی را زینت می‌بخشند.
نوروز در تاجیکستان بدون بازی‌ها و سرگرمی‌های سنتی کامل نمی‌شود. این بازی‌ها که اغلب در فضای باز برگزار می‌شوند، فرصتی برای شادی و رقابت سالم فراهم می‌کنند و روح جمعی مردم را تقویت می‌کنند.
یکی از معروف‌ترین بازی‌های نوروزی، «بزکشی» است. این ورزش سنتی که در میان مردمان آسیای میانه رواج دارد، شامل رقابت سوارکاران برای تصاحب لاشه یک بز است. سوارکاران بامهارت و قدرت خود در میدان‌های باز به رقابت می‌پردازند و تماشاگران با هیجان این بازی را دنبال می‌کنند. بزکشی در ایام نوروز به اوج خود می‌رسد و یکی از جاذبه‌های اصلی برای گردشگران نیز محسوب می‌شود
این مسابقات معمولاً در مسافت‌های طولانی برگزار می‌شوند. اسب‌سواران به سرعت اسب‌های خود را می‌رانند تا در مسابقه پیروز شوند. این مسابقات در بسیاری از فرهنگ‌های نوروزی به‌عنوان نماد قدرت، شجاعت و پایداری شناخته می‌شوند.
رقص و موسیقی نیز بخش جدایی‌ناپذیری از جشن‌های نوروزی در تاجیکستان هستند. در نوروزگاه‌ها که فضاهایی عمومی با معماری سنتی هستند، گروه‌های محلی با سازهایی مانند رباب و دایره به اجرای برنامه می‌پردازند. مردم دست در دست هم به رقص‌های دسته‌جمعی می‌پردازند و آوازهای پارسی را زمزمه می‌کنند.
تور نوروزی تاجیکستان با آژانس آرزوی سفر فرصتی بی‌نظیر برای جشن‌گرفتن نوروز در قلب فرهنگ پارسی است. در این سفر ۷ روزه، از شهرهای دوشنبه، پنجکنت و خجند دیدن کرده، در جشن‌های محلی شرکت می‌کنید و از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی لذت می‌برید. این تور شامل پرواز، اقامت در هتل‌های لوکس، گشت‌های شهری و بیمه مسافرتی است.
آرزوی شما را برآورده میکنیم...
ثبت دیدگاه برای این مطلب